جدول رشد از چهار تا پنج سالگی

در ابتدای این بخش پیشنهاد می شود، مروری بر عوامل اصلی در رشد و تحول کودکان و همچنین مشکلات رشد و تحول کودکان داشته باشید.

رشد جسمی – حرکتی

کودک با قاشق چنگال غذا می خورد و می تواند با کارد تکه های بزرگ را ببرد اما بر این کار مسلط نیست.
در نقاشی هایش به جزئیات بیشتری می پردازد (مثلاً برای کشیدن تنه از دایره یا بیضی استفاده می کند). ولی وقتی تصمیم می گیرد نقاشی بکشد نمی داند چه چیزی می خواهد بکشد.
مهره های ریز را به نخ می کشد، گِل رس را پهن می کند، با آن گلوله درست می کند یا آن را به شکل های مختلف در می آورد.
تصاویر را بدون اینکه از خط بیرون بزند رنگ می کند.
با سرعت و مهارت بیشتری از پله ها بالا و پایین می رود. پسران این مهارت را سریع تر کسب می کنند.
در پایان این دوره، کمربندش را می بندد و با کمک بزرگتر ها می تواند بند کفشش را هم ببندد.
می تواند یک فنجان مایع را بدون اینکه بریزد حمل کند. کارهای ظریف مثل چیدن سفره و شستن دست صورت را با مهارت بیشتری انجام می دهد.
در قدم پی درپی لی لی می کند ولی مهارت کافی ندارد.
با سرعت بیشتری می دود و ماهرانه از موانع عبور می کند و اگر به زمین بیفتد به سرعت بند می شود.
می تواند با پا به توپ ثابت ضربه بزند ولی مهارت لازم برای شوت کردن توپ در حال حرکت ندارد.
بدون نظارت از توالت استفاده می کند.

رشد شناختی

بسیار دقیق است و به آن چه می گوید توجه خاص می کند (مثلاً اگر بگویید: دو تا پا داشتم دو تای دیگر هم قرض کیدم، می پرسد چطوری؟ مگر می توانیم پاهای کس دیگری را قرض کنیم؟). از شنیدن و به کار بردن استعاره در کلام لذّت می برد.
در می یابد که یک کلمه یا یک تصویر می تواند نماد یه شیء واقعی باشد. این امر به مرور زمینه ساز رشد تفکر عینی در او می شود.
مفاهیم ریاضی (رو، زیر، پایین، بالا و …) را درک می کند.
از بین سه تصویر می تواند بزرگترین، کوچکترین، بلندترین و کوتاه ترین را تشخیص بدهد.
از یک تا ۱۰ و گاهی تا ۲۰ می شمارد ولی ممکن است ترتیب اعداد را اشتباه بگویید.
مفهوم زمان حال، آینده و گذشته را درک می کند (مثلاً می گوید: آن وقت ها کوچولو بودم) ولی طول زمان را دقیقاً درک نمی کند (مثلاً اگر چند هفته قبل به باغ وحش رفته باشدو بخواهد در آن مورد صحبت کند، ممکن است بگوید دیروز به باغ وحش رفته بودم).
بی وقفه با «چرا» سؤال می پرسد. کنجکاوی اش پایانی ندارد (چرا برف سفید است؟ چرا آسمان آبی است؟ …).
فکر می کند تمام افکار و احساسات و تمایلاتش و هر آنچه به آن می اندیشد اتفاق میفتد (مثلاً اگر قبل از خارج شدن از خانه با او گومگو داشته باشید، فکر می کند چون از دستش عصبانی شده اید ترکش کرده اید).
کتفکری خودمحور است و خود را مرکز عالم می داند و به دنیا از دریچۀ چشم خودش می نگرد (مثلاً اگر بیمارشوید و نتوانید با او بازی کنید، از اینکه در بازی حضور ندارید بیشتر ناراحت می شود تا بیماریتان).
در مورد چگونگی به وجود آمدنش کنجکاور است و سؤال می کند.
تمام شکل های متدوال (دایره، بیضی، مربع، مثلث، شکل قلب و …) را تشخیص می دهد و در یک صفحه با ۱۰ جای خالی، می تواند همه را در جای خود قرار دهد.
فکر می کند کسی که جسم بزرگتری دارد سن بیشتری هم دارد.
رنگ های قرمز، زرد، سبز، سیاه، سفید، قهوه ای، آبی، صور تی و بنفش را می شناسد.
نام، نام خانوادگی، سن، نام خیابان محل سکونت و نام شهری را که در آن زندگی می کند می داند.
شاید برایتان جالب باشد:  جدول رشد از یک تا دو سالگی

رشد عاطفی

اگر آسیب ببیند گریه را سر می دهد و هنوزنیاز به دلداری و حمایت دارد.
به والدینش با تمام وجود عشق می ورزد و این عشق را با آغوش گرفتن، بوسیدن و گفتن جملاتی مثل « به اندازۀ دنیا دوستت دارم» نشان می دهد.
نسبت به ۳ سالگی، تحمل بیشتری برای انتظار کشیدن دارد اما هنوز نیازهایش بسیار فوری است. اگر به او یگویید بعد ازغذا به پارک می رویم، گاهی با شکیبایی منتظر می ماند و گاهی شروع به مخالفت می کند و از شما می خواهد هر چه سریع تر او را به آنجا ببرید.
در این سن هنوز نمی تواند به آسانی تخیل را از واقعیت تشخیص دهد و به همین دلیل از خیلی چیزها می ترسد (صدای بلند مثل رعد و برق، حیوانات، موجودات خیالی و …).
نقاشی کردن از فعالیت های مهم او محسوب می شود و از این طریق افکار و احساسات خود را بیان می کند.
حسادت در او بروز می کند و گاهی آن را به شکل رفتار های منفی با دیگران، به خصوص خواهر یا برادرش، نشان می دهد زیرا تحمل سهیم شدن محبت و توجه شما را با دیگران ندارد.
خشم یکی دیگر از احساساتی است که ممکن است در این سن به صورت های مختلف بروز کند. او ممکن است خشمش را با پرخاشگری و استفاده از الفاظ و کلمات نا مناسب بیان کند.
در این پایان این دوره، کم کم ترس های مختلف در او کاهش می یابد و به تدریج می تواند بر اضطراب خود غلبه کند.

رشد اجتماعی

از بازی های گروهی لذّت می برد و بیشتری ترجیح می دهد با دوستانش باشد تا با یک بزرگسال.
بودن و مود توجه بودن در گروه دوستان برایش مهم است.
مفهوم «دوست صمیمی» در ذهن او شکل می گیرد و بیشتر تمایل دارد دوستانش را از میان هم جنسان خودش انتخاب کند.
همچنان که در گروه همسالان قرار می گیرد، خیال پردازی های خود را نیز بیان می کند و اکثر اوقات پیشنهاد خود را با صدای بلند در جمع مطرح می کند.
در کارهای خانه کمک می کند و علاقه مند است کارهای شخصی اش (بستن دکمه و زیپ، پوشیدن کفش، مسواک زدن و …) را خودش انجام دهد.
مقررات ساده (ایستادن در صف، رعایت نوبت، اجازه گرفتن از دیگران برای دست زدن به وسایلشان و …) را در خلال بازی ها یاد می گیرد و رعایت می کند.
بیشتر از طریق کلام با دوستانش ارتباط برقرار می کند و سعی می کند مشکلاتش را حل کند (مثلاً به جای گریه کردن می گوید: تو ناراحتم کردی، دیگر با تو بازی نمی کنم) و در بعضی مواقع از القاب نامناسب استفاده می کند.
گاهی در مقابل خواسته های شما مقاومت می کند و به تقاضای شما برای لباس عوض کردن، نشستن و … پاسخ «نه» می دهد و به حرف شما گوش نمی کند. او از طریق پرخاشگری درصدد به دست آوردن استقلال است.
شاید برایتان جالب باشد:  جدول رشد از دو تا سه سالگی

رشد کلامی

از جملات کامل تری استفاده می کند و گاه جمله های اغراق آمیز می گوید (من تو را هزار تا دوست دارم).
بیشتر سؤال می کند (چرا؟ کِی؟ چطور؟) و بازی با کلمات را دوست دارد.
از زبان به شکل پیچیده تری استفاده می کند و قادر است نیازهایش را واضح تر بیان کند. به وسیلۀ زبان می تواند احساسات خود را بیان کند، از خودش دفاع کند، نمایش اجرا کند و … .
دایره لغات او بسیار گسترده است و بیش از ۱۰۰۰ لغت می داند و از جمله های ۵ کلمه ای بیشتر استفاده می کند.
هنوز اشکالات دستوری دارد (مثلاً به جای دوخت می گوید دوزید).
در این سن ممکن است، به علت اینکه ذهن کودک سریع تر از حرف های او عمل می کند یا به علت وجود هیجانات و ناملایمات عاطفی، لکنت زبان در او بروز می کند.
سه دستور العمل را درک و اجرا می کند (لیوان را از روی میز بردار، پر از آب کن و به من بده).
دربارۀ حوادث و وقایع صحبت می کند و می تواند آن ها را شرح دهد. شیفتۀ حرف زدن و تعریف کردن وقابع است.
قادر است نام، سن، نشانی و اسم والدین خود را بگوید.
معمولاً بعضی از حروف را تشخیص می دهد، به خصوص حروف اسم خودش را. حتی ممکن است بتواند کلماتی را که قبلاً در کتاب های داستان دیده (سگ، گربه و …) تشخیص بدهد (نماد خوانی تصاویر).
به نوشتن بعضی از حروف به خصوص در زیر نقاشی هایش علاقه مند است.

رشد خلاقیت

ماجراجو است.
به خشونت در ابزی تخیلی علاقۀ فراوان دارد.
کلمات جدید، صداهای جدید و داستان های جدید می سازد.
شیوه های حل مسئله را پیدا می کند.
با عروسک اهی پارچه ای (پاپت) بازی های استادانه ای اجرا می کند.
شعرهای خنده دار را دوست دارد.
هر چیز جدیدی را دوست دارد.
از پیچیدگی کتاب های تصویری لذّت می برد.
1 پاسخ

تعقیب

دیدگاه خود را ثبت کنید

آیا می خواهید در بحث شرکت کنید؟
به راحتی می توانید شروع کنید.

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.